Δήγματα (Τσιμπήματα & Δαγκώματα)
Με τον όρο δήγματα στην ιατρική επιστήμη καλύπτουμε μια μεγάλη γκάμα δαγκωμάτων και τσιμπημάτων. Από το ανθρώπινο δάγκωμα (που είναι πολύ συχνότερο από ότι φαντάζεστε, ρωτήστε τους εφημερεύοντες ιατρούς οποιασδήποτε χειρουργικής κλινικής) μέχρι το τσίμπημα από κάποιο είδος μέδουσας ή εντόμου το καλοκαίρι.
Συνολικά, το καλοκαίρι, επειδή οι άνθρωποι περνάνε περισσότερο χρόνο στην εξοχή, φορώντας λιγότερο ρουχισμό τα δήγματα αυξάνονται.
Το άκουσμα εκφράσεων ‘’με τσίμπησε σφήγκα’’ ή ‘’με τσίμπησε τσούχτρα’’ είναι αρκετά συχνό και τις περισσότερες φορές δημιουργεί άγχος και αναστάτωση.
Σε πολύ γενικές αρχές οι πρώτες βοήθειες οποιουδήποτε δήγματος είναι:
Επιφυλακή για τον εντοπισμό και αντιμετώπιση εμφάνισης αλλεργικού σοκ ή σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης
Η αντιμετώπιση της εισόδου δηλητηρίου από το δήγμα (φίδι, έντομο)
Έλεγχος της αιμορραγίας
Πρόληψη μόλυνσης ή άλλης νόσου συνεπεία του δήγματος
Αν είναι δυνατό και ασφαλές (απόλυτα ασφαλές) συλλέξτε το έντομο/ ζώο προκειμένου να το δουν οι επαγγελματίες υγείας και να αποφασίσουν για την παροχή της κατάλληλης βοήθειας.
Δαγκώματα ζώων (και ανθρώπων) :
Αν το δάγκωμα δεν καταστρέψει την συνέχεια του δέρματος ( δεν κάνει πληγή που αιμοραγεί) πλύνετε την περιοχή σχολαστικά και εφαρμόστε τοπικά παγοκύστη για να μειώσετε την πιθανότητα οιδήματος και μελανιάς. Αν το δάγκωμα καταστρέψει την συνέχεια του δέρματος πλύνετε με αντισηπτικό όσο γρηγορότερα γίνεται και σταματήστε την αιμορραγία. Ρωτήστε τον γιατρό σας για το ενδεχόμενο μόλυνσης και την προληπτική φαρμακευτική φροντίδα που θα χρειαστείτε. Παρακολουθήστε την πληγή για το ενδεχόμενο εμφάνισης μόλυνσης. Αναφέρετε στις αρχές όλα τα δαγκώματα από σκυλιά (ενδεχόμενο λύσσας - στην Ελλάδα τα τελευταία περιστατικά αφορούσαν αλεπούδες και νυχτερίδες στην Βόρεια Ελλάδα)
Δήγματα - Τσίμπημα εντόμων:
Μπορεί να ποικίλουν από το εκνευριστικό τσίμπημα μίας σκνίπας, στα δήγματα με έντονο πόνο ή ακόμα και απειλητικά για την ζωή δήγματα ανάλογα με την ευαισθησία κάποιου στο δηλητήριο του εντόμου.
Σε περίπτωση σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης καλέστε το ΕΚΑΒ (166). Αν είστε εκπαιδευμένος υποστηρίξτε την αναπνοή και συνολικά την καρδιοπνευμονική λειτουργία. Μπορείτε να εφαρμόσετε έναν σφιχτό επίδεσμο μεταξύ του δήγματος και της καρδίας (ειδικά αν είναι σε άκρο το σημάδι) και χαλαρώστε το κάθε 5 λεπτά. Μπορείτε να βάλετε παγοκομπρέσσα τοπικά.
Από τα έντομα μόνο η μέλισσα αφήνει κεντρί στο σημείο του τσιμπήματος. Απομακρύνετε το όσο πιο γρήγορα γίνεται χωρίς να χρησιμοποιήστε λαβίδα ή τσιμπιδάκι (χύνεται περισσότερο δηλητήριο). Χρησιμοποιήστε μαχαίρι ή μια κάρτα και απομακρύνετε το μαλακά.
Αν υπάρχουν πολλά τσιμπήματα ζητήστε ιατρική βοήθεια. Αν έχουμε ένα τσίμπημα και «απλά» πονάμε μπορούμε να πλύνουμε την περιοχή με σαπούνι και να εφαρμόσουμε για λίγα λεπτά παγοκύστη. Στην συνέχεια μπορούμε να εφαρμόσουμε ειδικά σχεδιασμένα προϊόντα (τοπικά gel, στικ αμμωνίας, αντιισταμινικά, κρέμα κορτικοστεροειδών κλπ) για να ανακουφίσουμε από τον πόνο, την φαγούρα και το εξάνθημα.
Μερικές φορές μπορεί να μας συστηθεί και αντιισταμινικό από το στόμα η και αντιβιοτικά για να αποτρέψουν την μόλυνση.
Δήγματα εντόμων που ρουφάνε αίμα :
Κάποια έντομα επιβιώνουν πίνοντας αίμα. Τα έντομα αυτά (τσιμπούρια, κουνούπια, ψείρες) συχνά μεταδίδουν μολυσματικές ασθένειες ενώ προκαλούν φαγούρα στα σημεία του δήγματος γιατί χρησιμοποιούν μια τοξίνη για να μην πήζει το αίμα που ρουφούν.
Αν βρείτε τσιμπούρι στο παιδί σας μην προσπαθήσετε να το απομακρύνετε με σπίρτο ή αναμμένο τσιγάρο. Καλύψτε το με βαζελίνη και σε περίπου μισή ώρα που θα βγάλει το κεφάλι του από το δέρμα τραβήξτε το. Παρακολουθήστε το παιδί σας για εμφάνιση εξανθήματος σε συνεννόηση με τον παιδίατρός σας. Αν αυτά σας φαίνονται άβολα, μεταβείτε σε κλινική με χειρουργό ή ζητήστε καθοδήγηση από τον παιδίατρο σας! Μην βάλετε βίντε στο You tube πως να αφαιρέσετε τσιμπούρι. Αν δεν αφαιρεθεί σωστά αυξάνει η πιθανότητα μόλυνσης και κοκκιώματος.
Για τα κουνούπια και τις σκνίπες τα τσιμπήματα είναι πολύ ενοχλητικά. Χρησιμοποιήστε λοσιόν για να μην σας τσιμπήσουν . Αν σας τσιμπήσουν συνήθως τα τοπικά gel που διατίθενται στα φαρμακεία είναι αποτελεσματικά. Μερικές φορές χρειάζεται τοπική κρέμα κορτιζόνης αντιισταμινικά από το στόμα η και αντιβίωση σπανιότερα!
Δήγμα φιδιού
Καλέστε βοήθεια (ΕΚΑΒ, 166) αλλά δώστε τις πρώτες βοήθειες στο θύμα
ΟΧΙ κόψιμο, χάραγμα της πληγής. ΟΧΙ ρούφηγμα με το στόμα του δηλητηρίου
Η συχνότερη αιτία θανάτου από δάγκωμα φιδιού είναι το σοκ. Εντοπίστε το (χαμηλή πίεση, ιδρώτας κρύος, χλωμό χρώμα, ρηχή αναπνοή, ταχυκαρδία). Ξαπλώστε το θύμα!
Ακινητοποιήστε το δαγκωμένο άκρο και κρατήστε το χαμηλότερα από την καρδιά.
Δέστε λίγο ψηλότερα το από το δήγμα με σφιχτό επίδεσμο και λύστε κάθε 5 λεπτά.
Αν είστε εκπαιδευμένος και απαιτείτε ξεκινήστε καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση.
Δήγμα μέδουσας :
Αν έχει προσβληθεί μεγάλη επιφάνεια καλέστε ιατρική βοήθεια. Ξεπλύνατε το τσίμπημα με θαλασσινό νερό όχι με γλυκό νερό. Απομακρύνετε τυχόν πλοκάμια από την μέδουσα όχι με τα χέρια σας αλλά με μαχαίρι, κοχύλι κλπ. Ξεπλύνατε την περιοχή με ξύδι/ ξυδόνερο ή βάλτε κομπρέσσα με ξύδι. Ανακουφίζει εξαιρετικά και η εφαρμογή αμμωνίας τοπικά.
Κάθε είδος τσούχτρας μπορεί να απαιτεί και διαφορετική προσέγγιση
Αν τίποτα δεν είναι διαθέσιμο η "ιστορία" με τα ούρα έχει βάση. Σε περίπτωση ανάγκης τα ούρα με την αμμωνία που περιέχουν μπορούν να ανακουφίσουν ....
Αν έχετε ευαισθησία και «τραβάτε» τις τσούχτρες υπάρχουν αντιηλιακά που μειώνουν τις πιθανότητες να δεχτείτε επίθεση.
Απολαύστε το καλοκαίρι λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα χωρίς υπερβολές.
Καλό Καλοκαίρι!
